Istnieje kilka czynników warunkujących występowanie otyłości, do których zaliczamy:
- czynniki genetyczne (ok. 20% przypadków),
- zaburzenia czynności gruczołów wydzielania wewnętrznego,
- niewłaściwy skład diety,
- częstość i obfitość spożywanych posiłków,
- zażywanie niektórych leków,
- uszkodzenie podwzgórza mózgu.
Ponadto otyłość bardzo często jest uwarunkowana psychospołecznie, to znaczy, że coraz częściej zajadamy stresy i przejawiamy niekorzystne nawyki żywieniowe, a także ekonomicznie.
Otyłość może być także skutkiem niedożywienia płodu, które jest rekompensowane w okresie pourodzeniowym lepszą przyswajalnością pokarmu oraz wzmożonym łaknieniem. Stałe przekarmianie dziecka zwiększa prawdopodobieństwo jej wystąpienia od najmłodszych lat.
Istnieje kilka wskaźników, dzięki którym można zbadać otyłość. Najbardziej popularnym z nich jest BMI (Body Mass Index). Wskaźnik ten wyraża stosunek masy ciała wyrażony w kilogramach do kwadratu wzrostu podanego w metrach.
WZÓR:
BMI = aktualna masa ciała [kg] / {wzrost [m]} 2
Zgodnie z tym wzorem wyróżniamy trzy typy otyłości:
- Otyłość umiarkowana, gdy BMI wynosi 25 (k) i 29,9 (m).
- Otyłość znaczna, gdy BMI wynosi 30 (k) i 39,9 (m).
- Otyłość patologiczna, gdy BMI jest większe niż >40 zarówno dla kobiet i mężczyzn.
Ponadto wyróżniamy dwa typy otyłości:
-otyłość typu „jabłko” – (inne określenia: otyłość brzuszna, wisceralna – tkanka tłuszczowa zlokalizowana jest głównie wewnątrz jamy brzusznej) częściej dotyczy mężczyzn,
-otyłość typu „gruszka” – (udowo-pośladkowa) częściej występuje u kobiet.
W Polsce szacuje się, że prawie 50% kobiet i 62% mężczyzn jest otyłych, a co trzecie dziecko ma nadwagę. Problem ten dotyczy około 16% dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Blisko 70% Polaków nie wykonuje żadnych ćwiczeń fizycznych, a około 10% uprawia sporadyczną aktywność fizyczną.